روانکاوی چیست و چه کمکی می‌کند؟
در متن پیش رو کوشیده ام به زبان بسیار ساده به این سوال پاسخ دهم که در روانکاوی چه‌می‌گذرد. با این حال هر کدام از موارد زیر قابل توضیح و تفصیل است و مراجع میتواند در طی جلسات از درمانگرش در باب آنها سوال کند.
درمان در هر رویکردی که باشد با این هدف غایی پیش میرود که مراجع را از رنج برهاند و آرزومندی را در او رشد دهد. اما آنچه که رویکردها و نگرش‌ها را از یکدیگر متمایز می‌کند، نه هدف نهایی شان بلکه جهان بینی منحصر بفردشان است. روانکاوی بر اساس این ایده پدید آمد که انسان از بخش هایی ساخته شده است که خودش تسلط چندانی روی آنها ندارد بخش‌های ناشناخته و به تعبیری تاریک که کنترل امور را دردست دارند. موقعیت‌هایی را به یاد بیاورید که مکررا خود را در حال انجام کاری یافته‌اید که نتیجتا شما را مضطرب یا غمگین می‌کنند یا به سمت شکست می‌برند و شما در اوج استیصال نمی‌دانید چرا هربار این اتفاق برایتان رخ میدهد در این حالت این فرض مطرح میشود که گویی بخش هایی از روان شما به سمتی پیش میرود که برای خود شما آشکار یا قابل توجیه نیست. روانکاوی در حالت کلی ابزاری میشود تا شما دریابید منشا این موقعیت ها چه چیزهایی هستند. و چگونه میشود این موقعیت ها را تغییر داد یا به شکل بهینه تری از این پتانسیل های روانی استفاده کرد. رفته رفته میآموزید که چگونه خود را از منظری دیگر ببینید و نگرشی جدید نسبت به خود و جهان اطراف داشته باشید.
اتاق درمان
اتاق درمان در حالت ایده آل فضاییست که مراجع در آن آزاد است درمورد هر ایده ای که به .ذهنش میرسد حرف بزند یا حتی سکوت کند بی آنکه نگران از دست دادن رابطه با درمانگرش باشد. مفهوم رابطه را در شرایطی کنترل شده بازشناسی کند و راه های جدیدتری را برای برقراری ارتباط با دیگری کشف کند، بی‌آنکه بهای سنگینی(همچون از دست دادن روابط در دنیای بیرون) بپردازد. اتاق درمان جزو تنظیمات جلسه است که در حالت حضوری شامل محل مشخصی که از جانب درمانگر تعییین میشود و در حالت آنلاین مکان مقرر میان مراجع و درمانگر است که شرح اش را در تراپی آنلاین داده ام.
یکی دیگر از مهمترین شاخصه های روانکاوی چهارچوبهای آن است. که شامل زمان بندی های مشخص جلسات، فرکانس جلسات موجود در طی یک هفته و هزینه‌ی جلسات است .جلسات روانکاوی در بازه ای بین حداقل یک تا سه جلسه در هفته قابل اجراست که با توجه به وضعیت مراجع ممکن است حتی تعداد جلسات تا 5 بار در هفته نیز ارتقا یابندکه در طول جلسه و ضمن قرارداد درمانی قابل توافق هستند.
ابزار کار روانکاوی
ابزار کار روانکاوی به طور عمده حول سه مفهوم پیش میروند:
تداعی آزاد. در تداعی آزاد از مراجع خواسته میشود که هر چه به ذهنش میرسد بی‌آنکه تلاشی برای سانسور آن کند یا آن را اجتماعی و مودبانه کند،یا منطقی و منظمش کند به زبان آورد. این رهایی و روانی ذهن موجب میشود که بازیابی خاطره‌ها و محتوای ناآگاه تسهیل شود.
رویاها. رویاها دریچه هایی کمتر کنترل شده به ناخوداگاه هستند و درمانگر با استفاده از رویاها و روایت مراجع درباب رویای خودش میتواند به داده هایی دست یابد که با ابزارهای دیگر کمتر امکان چنین دسترسی ای وجود دارد
انتقال و انتقال متقابل .انتقال به وضعیتی در درمان اشاره دارد که مراجع در طی آن حس هایی را نسبت به درمانگر تجربه می‌کند، این حس ها از این جهت ارزشمند اند که نه لزوما به خود درمانگر بلکه بیشتر به دیگری های موجود در زندگی مراجع بازمیگردند. به نحوی که تحلیل این حس ها کمک می‌کند که الگوها یا محتواهای ناخوداگاه روان مراجع مورد بررسی قرار بگیرند.
انتقال متقابل به وضعیتی اطلاق میشود که طی آن درمانگر به واسطه ی جایگاه خود و رابطه ای که با مراجع دارد حس هایی را تجربه می‌کند که این حس ها به درک بیشتر فضای روانی مراجع توسط درمانگر کمک می‌کنند.
رواندرمانگر تحلیلی چه کسی است؟
رواندرمانگر تحلیلی به درمانگری گفته میشود که در زمینه ی تحلیل از سوی سازمان یا افراد معتبر( در ایران دانشگاهها در زمینه ی این رویکرد آموزش قابل اتکایی ارائه نمیدهند و معمولا این بخش بر عهده‌ی بخش خصوصی نظیر: مرکز مطالعات روانکاوی تهران، انستیتو روانکاوی تهران و موسسات روانکاوی رسمی است) آموزش دیده باشد خودش تحت درمان باشد یا درمان شده باشد و به طور مستمر و مداوم تحت سوپرویژن باشد.
روانکاوی مناسب چه کسانی است؟
روانکاوی در عصر حاضر یکی از ابزارهای بسیار مهم و همچنین قابل اعتماد بشر برای شناخت بیشتر او از خودش است. در طی جلسات تحلیلی، اهداف درمانی کوتاه مدت و بلند مدت تعریف میشوند و اقدامات متعددی در جهت دستیابی به آنها صورت میگیرد. اما باید در نظر داشت که برای تحقق این اهداف درمانی بلند مدت نیاز به زمانی بیشتر از چند جلسه است. در درمان تحلیلی درمانگرصرفا به دنبال برآورد اوضاع و تحویل راهکارهای فوری نیست چرا که این امر با جهان بینی روانکاوی که پیشتر به آن اشاره گشت تفاوت دارد. الگوهایی که عمری با آن زیسته ایم را نمیتوان در چند ساعت تغییر داد یا به کل به فراموشی سپرد.